Więcławice to wieś położona w gminie Michałowice, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim. leżąca na Małopolskiej Drodze św. Jakuba, fragmencie Drogi św. Jakuba biegnącej do sanktuarium Santiago de Compostela leżącego w północno-zachodniej Hiszpanii. W Więcławicach znajduje się stary drewniany kościół.
Kościół parafialny p.w. św. Jakuba Apostoła w Więcławicach Starych
Sięga on początkami 1340 roku. Kościół jest zbudowany z drzewa modrzewiowego, na podmurówce, jednonawowy, w stylu barokowym. Ostatnia gruntowna przebudowa i konserwacja była przed rokiem 1757, w którym to, dokonano konsekracji kościoła. Do roku 1773 dziedzicami i proboszczami parafii byli OO. Jezuici, którym prawdopodobnie Więcławice zapisała rodzina Więcławskich, właściciele Więcławic i Woli Więcławskiej. W 1868 roku dobudowano zakrystię od strony południowej. W kościele znajdują się trzy ołtarze rokokowe, z połowy XVIII w.: W ołtarzu głównym widnieje obraz św. Jakuba Apostoła., głównego patrona parafii, w górnej części ołtarza obraz św. Tekli, po bokach figury św. Piotra, św. Pawła, św. Stanisława Biskupa i św. Wojciecha, oraz 4 relikwiarze. Prawy ołtarz boczny poświęcony jest św. Izydorowi Oraczowi (obraz 1 poł. XVII w.), który jest drugim patronem parafii, na zasuwie ruchomy obraz Św. Izydora z narzędziami rolniczymi, u góry ołtarza obraz św. Walentego, w dolnej części św. Teresy od Dzieciątka Jezus, po bokach figury (sprzed 1773 r.), św. Ksawerego i św. Alojzego, obok ołtarza chrzcielnica marmurowa z pokrywą mosiężną (ok. 1800 r.)
Na belce tęczowej, między pilastrami Grupa Ukrzyżowania: rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, styl późnobarokowy (XVII w.) oraz późnogotyckie rzeźby; Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty (XV/XVI w.). Lewy ołtarz boczny poświęcony jest Matce Bożej, obraz Madonny z Dzieciątkiem, w górnej części ołtarza obraz św. Józefa, w dolnej św. Stanisława Kostki ( z przed 1630 r.) z napisem, że w 1678 r. obronił cudownie parafię więcławską od dżumy, po bokach figury św. Ignacego Loyoli i św. Stanisława Kostki oraz ruchomy obraz, na zasuwie Matki Bożej Kwietnej. Szczególne miejsce w wystroju kościoła zajmuje na ścianie północnej, tryptyk św. Mikołaja, malowany na deskach, wybitny zabytek malarstwa cechowego, gotyckiego z roku 1477. Na obrazie środkowym tronujący św. Mikołaj ze św. Szczepanem i św. Wawrzyńcem; awers – lewe skrzydło: postacie św. Jana Chrzciciela i św. Andrzeja, św. Stanisława Biskupa i św. Erazma; awers – prawe skrzydło przedstawia; św. Bartłomieja i św. Jakuba Starszego, św. Floriana i św. Jerzego; rewersy – lewe skrzydło: św. Urbana i św. Walentego, św. Klarę i św. Otylię; prawe skrzydło: św. Helenę i św. Zofię z córkami, św. Apolonię i św. Afre. Nad tryptykiem przez wieki wisiała rzeźba Matki Boskiej z dzieciątkiem, gotycka (ok. 1410 r.), wybitny zabytek rzeźby cechowej z okresu tzw. „Pięknych Madonn”. W kościele można podziwiać nadal używane podczas liturgii gotyckie, barokowe i rokokowe ornaty oraz inne cenne sprzęty liturgiczne, jak późnogotycka Monstrancja lub późnobarokowy relikwiarz św. Stanisława Biskupa ( z 1787 r.).
Wydarzenia z czasów konfederacji barskiej
26 listopada 1769 r. około 500 huzarów polskich zaatakowało Kraków opanowany przez Rosjan. Po odparciu ataku, wrogie oddziały przeszły do kontrnatarcia. W tym czasie oddziały konfederackie staczały lokalne potyczki, do jednej z nich doszło pod Więcławicami. Zapiski o tym wydarzeniu znalazły się w księgach parafialnych. 30 listopada 1769 r. ksiądz Jan Waldelowski zapisał w księdze pogrzebów, że pochował 12 konfederatów poległych w bitwie z Moskalami „dla świętej wiary rzymsko-katolickiej oraz dla prawa i uwolnienia Ojczyzny” Zwieziono ciała konfederatów oraz 4 jeszcze żyjących, którym kapłan zdążył udzielić ostatniego namaszczenia. Żołnierzy pochowano na cmentarzu przykościelnym, blisko dzwonnicy. Inni konfederaci prowadzili walkę do 1772 r. część z nich poległa i została pochowana m.in. na cmentarzach w pobliskich Zielonkach oraz Białym Kościele.
5 marca 2018 r. miała w Więcławicach uroczystość odsłonięcia pamiątkowej tablicy poświęconej spoczywającym tam konfederatom. Treść tablicy:
„Pamięci dwunastu polskich powstańców poległych w potyczce z wojskami rosyjskimi dnia 30 XI 1769 r. w czasie konfederacji barskiej, pochowanych przy dzwonnicy kościoła w Więcławicach” oraz Nigdy z królami nie będziem w aljansach, Nigdy przed mocą nie ugniemy szyi; Bo u Chrystusa my na ordynansach — Słudzy Maryi!”.
Tablica powstała z inicjatywy stowarzyszenia Pro Memoria z Pielgrzymowic, jej autorką jest Anna Grabowska-Jakubczyk
Tekst na podstawie informacji;
- ze strony internetowej parafii w Więcławicach (także zdjęcia pochodzą z tej strony) http://www.swjakub.pl/
- z artykułu Mateusza Wyżgi Konfederaci barscy pod Więcławicami, w: „Nie zapomnij” nr 1/2017(12) issn 2300-6617
- z artykułu Tomasza Kolowcy, Więcławice. Chwała konfederatom, zamieszczonym na stronie Dziennika Polskiego
Dodaj komentarz